Hasta derneği, belli bir hastalık konusunda bir araya gelen hastaların ve/veya hasta yakınlarının kurduğu derneklerdir.
Bu derneklerin amacı o hastalık veya hastalıklarla yaşamanın zorluklarının paylaşmak, tanı, tedavi ve hastalık yönetiminde karşılaşılan güçlükleri hep birlikte anlamak, hastaların sesi olmaktır. Ulusal ve uluslararası hasta dernekleri, sağlık hizmetlerinin sunumunda hastaların süreçte daha etkin rol almalarına olanak sağlamaktadır.
Bu derneklerin mutlaka hasta veya yakınları tarafından kurulması gereklidir. Sağlıkçılar veya ilaç endüstrisi tarafından kurulamaz.
- Hastalık hakkında kendilerini bağımsız olarak ifade edebilmek
- Hastalık hakkında bilgilendirme
- Her tür dayanışma yollarını oluşturmak ya da buralarda yer almak (toplantılar,çağrı hatları, psikososyal destek vs)
- Sağlık çalışanları ile işbirliği ortak projeler
- Sağlık hizmeti sunumunda görüş oluşturma
- Farkındalık çalışmaları
- Siyasi otoritenin, kamu ve medyanın ilgisini konuya yönlendirmek
Bu süreçte pek çok paydaşla birlikte işbirliği yapabilirler. Süreci belirleyen pek çok yasal düzenleme mevcuttur, şeffaflık en önemli özelliktir. Ne yazık ki ülkemizde çok sınırlı sayıda ideal özellikte hasta derneği mevcuttur.